De geschiedenis van de Kosmos (online)

Urijan Poerink bespreekt in deze lezing de levensloop van sterren. Sterren hebben niet het eeuwige leven. Ze worden ‘geboren’, leven kortstondig of heel lang, en zullen dan onherroepelijk ‘sterven’.

Het heelal ontstond, denkt men, met een ontploffing uit het ‘niets’: de oerknal. Het aanvankelijk hete heelal werd snel groter en begon af te koelen en het proces van stervorming kwam op gang. Sterren groepeerden zich en vormden de eerste sterrenstelsels. Met reusachtige telescopen op aarde en in de ruimte kunnen we de zwakke nagalm van de oerknal nog steeds waarnemen en de allereerste sterrenstelsels fotograferen! Overal in de kosmos zien we kraamkamers van sterren: enorme stof- en gaswolken waarin ontelbare sterren en planeten worden gevormd. We kunnen het stervormingsproces nauwkeurig volgen.

Ook we zien overal sterren in de nadagen van hun leven en regelmatig zijn we getuigen van de ongelofelijk heftige dood van een ster. Ze verliezen veel massa en als ze stuk zwaarder zijn dan onze zon, komen ze tot ontploffing. Veel materie verdwijnt de ruimte in en mengt zich met het interstellaire stof en gas, waaruit weer nieuwe sterren ontstaan.

Urijan Poerink is amateurastronoom, bestuurslid en vrijwilliger van Sterrenwacht Halley in Vinkel. In juni 2007 is er een asteroïde naar hem vernoemd, de 10982 Poerink (2672 T-3)

Illustratie:
‘Mysterieuze Berg’, stervormingsgebied in de Carinanevel in de Melkweg.
Image Credit: NASA, ESA, M. Livio en de Hubble 20th Anniversary Team (STScI)