Ruimtetelescopen James Webb en Euclid

In deze lezing over sterrenkunde staat nu eens niet ons zonnestelsel centraal, maar twee onlangs gelanceerde ruimtelescopen die ons van nieuwe informatie kunnen voorzien.

In december 2021 en juli 2023 zijn twee grote ruimtetelescopen gelanceerd en vervolgens op een vast punt op een afstand van 1,5 miljoen kilometer van de aarde gepositioneerd. Dat zijn respectievelijk de James Webb-ruimtetelescoop (JWST of Webb), een samenwerking van de NASA, de Europese ESA en de Canadese CSA, en de Euclid van de ESA zelf.

Urijan Poerink bespreekt in zijn lezing beide telescopen, waarvan sterrenkundigen verwachten dat die tot veel ontdekkingen zullen leiden, net als de Hubble Ruimtetelescoop.

De JWST wordt beschouwd als de opvolger van de Hubble alhoewel die nog lang niet is afgeschreven. Ruimtetelescoop JWST doet observaties in het zichtbare licht en – meer dan de Hubble – in het infrarode licht. Hij kan verder terugkijken in de tijd dan de Hubble. JWST onderzoekt onder meer de mogelijkheid van het bestaan van leven en hoe sterren en sterrenstelsel werden en worden gevormd en evolueren. De buitengewoon geavanceerde JWST werkt uitstekend en heeft al een schat aan beeldmateriaal en andere informatie verzameld.

Euclid is in februari 2024 begonnen aan zijn verkenning van het donkere universum. De komende zes jaren zal hij miljarden sterrenstelsels tot op een afstand tien miljard lichtjaren uiterst nauwkeurig in kaart brengen.

In de lezing zal natuurlijk veel mooi beeldmateriaal van de JWST en wellicht ook al van de Euclid worden getoond.